فرانسیس گالتون و تخمین وزن گاو نر و نظریه خرد جمعی

در یک روز پاییزی در سال ١٩٠٦ دانشمند انگلیسی، فرانسیس گالتون، خانه خود را در شهر پلیموت به مقصد یک بازار مکاره در خارج شهر ترک کرد. گالتون ٨٥ ساله آثار کهولت را رفته رفته در خود احساس می کرد، اما هنوز از ذهنی خلاق و کنجکاو برخوردار بود، چیزی که در طول عمرش به وی کمک کرده بود به شهرت دست یابد.
دلیل شهرت وی یافته های او در موردِ وراثت بود که موافقان و مخالفان سرسختی داشت. در آن روز خاص گالتون می خواست در مورد احشام مطالعه کند. مقصد گالتون بازار مکاره سالیانه ای بود در غرب انگلستان، جایی که زارعین احشام خود را از گوسفند و اسب و خوک و غیره برای ارزش یابی و قیمت گذاری به آنجا می آوردند.
حضور دانشمندی مانند گالتون در چنان جمعی غیرعادی می نمود. ولی باید توجه داشت که گالتون به دو چیز بسیار علاقه مند بود. یکی اندازه گیری پارامترهای فیزیکی و ذهنی و دیگری مطالعه در خصوص پرورش نسل.
گالتون که در عین حال پسرخاله داروین نیز بود شدیدا اعتقاد داشت که در یک جامعه تنها تعداد اندکی، مشخصه های لازم برای هدایت سالم آن جامعه را در خود دارند و از همین رو مطالعه مربوط به مسائل وراثت و نیز پرورش نسل، مورد توجه وی بود. او بخش بزرگی از عمر خود را صرف اثبات این نظریه کرده بود که اکثریت افراد یک جامعه فاقد ظرفیت لازم برای اداره جامعه هستند.
آن روز او در حالی که در میان غرفه های نمایشگاه مشغول قدم زدن بود به جائی رسید که در آن مسابقه ای ترتیب داده شده بود. یک گاو نر فربه انتخاب شده و در معرض دید عموم قرار گرفته بود. هر کس که تمایل شرکت در مسابقه را داشت باید ٦ پنس می پرداخت و ورقه ای مهر شده را تحویل می گرفت. در آن ورقه باید تخمین خود را از وزن گاو نر می نوشت. نزدیک ترین تخمین به واقعیت برنده مسابقه بود و جوائزی به صاحب آن تعلق می گرفت.
٨٠٠ نفر در مسابقه شرکت کردند تا شانس خود را بیازمایند. افراد از همه تیپ و طبقه ای آمده بودند. از قصاب گرفته که قاعدتا باید بهترین و نزدیک ترین نظر را به واقعیت می داد تا کشاورز و مردم عامی بی تخصص. گالتون این گروه افراد را در مقاله ای که بعدا در مجله علمی طبیعت منتشر کرد به کسانی تشبیه کرد که در مسابقات اسب دوانی، بدون کم ترین دانشی در موردِ اسب ها و مسابقه و تنها بر اساس شنیده هایی از دوستان، روزنامه ها و این طرف و آن طرف بر روی اسبها شرط می بستند.
اما یک چیز برای گالتون جالب بود، این که میانگینِ نظر افراد چیست. او می خواست ثابت کند چگونه تفکر افراد وقتی نظریاتشان با هم جمع شده و معدل گرفته می شود در صورتی که متخصص نباشند از واقعیت به دور است.
او آن مسابقه را به یک تحقیق علمی بدل کرد. پس از این که مسابقه به انتها رسید و جوایز پرداخت شد، ورقه هائی را که افراد بر روی آن نظرات خود را در خصوص وزن گاو نر منعکس کرده بودند از مسئولین مسابقه به عاریت گرفت تا مطالعات آماری خود را بر روی آنان انجام دهد. مجموعا ٧٨٧ نظر داده شده بود. گالتون به غیر از تهیه یک سری منحنی آماری دست به محاسبه میانگینِ نظرات زد. او می خواست دریابد عقل جمعی مردم پلیموت چگونه قضاوت کرده است.

یک متن کوتاه پندآموز به انتخاب سامانه برای شما

دیروز یک خاطره بود، حسرتش را نخور. فردا یک راز است، برایش برنامه ریزی کن، اما نگران نباش. ولی امروز یک هدیه است، پس قدرش را بدان.

بدون شک تصور او این بود که عدد مزبور فرسنگ ها از عدد واقعی فاصله خواهد داشت چرا که از دید وی افراد خنگ و عقب مانده در آن جمع اکثریت قاطع را تشکیل می دادند. میانگینِ نظرات جمعیت این بود که گاو نر ١١٩٧ پوند وزن دارد و وزن واقعی گاو که در روز مسابقه وزن کشی شد ١١٩٨ پوند بود!
گالتون اشتباه می کرد. تخمینِ جمع بسیار به واقعیت نزدیک بود. گالتون نوشت نتایج نشان می دهد که قضاوتهای جمعی و دموکراتیک از اعتبار بیش تری نسبت به آنچه که من انتظار داشتم برخوردارند. این حداقل چیزی بود که گالتون می توانست گفته باشد.
در خصوص قضاوت خرد جمعی ذکر این مطلب ضروری است که نظر هر فرد دو عنصر را در درون خود دارد، اطلاعات صحیح و غلط. اطلاعات صحیح، از آن رو که صحیح اند، هم جهتند و بر روی یکدیگر انباشته می شوند اما خطاها در جهات مختلف و غیرهمسو عمل می کنند. لذا تمایل به حذف یکدیگر دارند. نتیجه این می شود که پس از جمع نظرات آن چه که می ماند اطلاعات صحیح است.
اقتباس از کتاب تحقیقی خرد جمعی نوشته جیمز سورویس کی [سوروویتزکی (James Surowiecki)]

ایده و نظریه خرد جمعی چیست؟ (The Wisdom of Crowds)
خرد جمعی یا هوش جمعی، برآیند نظرات گروهی از افراد به جای یک فرد متخصص است. براساس نظریه خرد جمعی، پاسخ تجمیعی گروهی بزرگ به یک تخمین کمی، اطلاعات کلی در مورد جهان و استدلال فضایی به طور کلی به خوبی بیانگر پاسخ تک تک اعضای آن گروه است. البته نظریه خرد جمعی نمی گوید که بهترین پاسخ است و صرفا برآیند نظرات جامعه را بیان می کند.
این ایده و نظریه توسط جیمز سوروویتزکی (James Surowiecki) در سال ۲۰۰۴ و در کتاب خرد جمعی (The Wisdom of Crowds) مطرح شد. او به بررسی این موضوع پرداخت که چگونه گروه های بزرگ، تصمیم های برتری در فرهنگ عام، روانشناسی، بیولوژی، اقتصاد رفتاری و سایر زمینه ها داشته اند.
البته جمع و خرد جمعی همیشه باهوش و هوشمند نیست. در حتی در برخی مواقع دقیقاً برعکس واقعیت خواهد بود. برای مثال در سرمایه گذاری سهام و بورس و بورس بازی، به دلیل ایجاد هیجان و وجود بازارهای ملتهب؛ معمولا نظریه خرد جمعی نادرست و دقیقا برعکس واقعیت عمل می کند. البته همچنان نظر جمع، برآیند خرد جمعی است ولی نادرست و غیرواقعی است! در این داستان از سایت پندآموز که در بالا ذکر گردید، نظر جمع بسیار نزدیک به واقعیت بود.